Blog

20. Yamadera – Duchowe i historyczne perły gór Yamagata

japonia

W sercu górzystego regionu Yamagata, tam gdzie szczyty gór wznoszą się ku niebu, a natura przeplata się z historią, ukrywa się jedno z najbardziej urokliwych zakątków Japonii - świątynie Yamadera. Znana również jako Risshakuji - ”Górska Świątynia”, to miejsce, gdzie czas zdaje się zatrzymać, oferując odwiedzającym nie tylko duchowe doznania, ale także fizyczne wyzwanie, które jest nagradzane niezrównanymi panoramami i głębokim kontaktem z naturą.

Dach światyni na wzgórzu z widokiem na dolinę i zalesione góry
Risshaku-ji, Yamadera

Yamadera – Połączenie natury, tradycji i duchowości

Przybyliśmy na miejsce wczesnym popołudniem, co być może sprawiło, że mieliśmy tę górę tylko dla siebie. Ta niewielka miejscowość, zaledwie z kilkoma malowniczymi uliczkami, okazała się idealnym schronieniem, z dala od zgiełku i tłumu turystów.

Świątynia Yamadera, założona w 860 roku przez buddyjskiego mnicha Ennina z sekty Tendai na rozkaz cesarza Seiwa, skrywa w sobie unikatowe skarby. W jej najstarszym w Japonii drewnianym budynku, sali Konponchudo, przechowywany jest wiekowy ogień, przyniesiony z Kioto, który płonie nieprzerwanie od chwili założenia świątyni. Wnętrze hali zdobi drewniana figura Buddy, rzekomo wykuta przez samego Ennina. Dotykając jego wygładzonych przez tysiące rąk stóp, czuliśmy się częścią długiej historii tego miejsca, łącząc się z nadziejami i modlitwami tych, którzy nas poprzedzili.
Wśród nich był Matsuo Bashō, poeta i mistrz haiku, który w XVII wieku odwiedził tę świątynię i zapisał swoje wrażenia w słowach:

‘Cisza taka / w skałach wsiąka / głos cykad.’

Jego haiku, wyryte w kamieniu, znajduje się obok Konponchūdō. Kilka kroków dalej natknęliśmy się na figury Bashō i jego ucznia Sory, przypominające o ich niezwykłej wspólnej podróży. W pobliżu wznosi się także kamiennna pagoda poświęcona cesarzowi Seiwa – jeden z najstarszych i najważniejszych kamiennych pomników w kompleksie świątynnym Yamadera.
Po drodze mijaliśmy wiele świątyń i kapliczek; szczególnie zapadły nam w pamięć Hie oraz skarbiec Risshakuji.
Wędrując dalej, dotarliśmy do Wrót Sanmon - które, ku naszemu zaskoczeniu, okazały się dopiero początkiem drogi do duchowego serca Yamadery.

schody prowadzace w gore do swiatyni
wejscie do swiatyni z latarniami i kadzielnicą
Swiatynia japonska z kadzielnica
Drewniany Budda z wieloma malymi posazkami na jego brzuchu
Mężczyzna modlący się przy małym ołtarzu w japońskim ogrodzie, ozdobionym kolorowymi wiatraczkami
Kamienna stupa w otoczeniu drzew i rzeźbionego drzewka bonsai w japońskim ogrodzie
Tradycyjna japońska świątynia z dekoracjami w postaci pomarańczowych wstęg i lampionów
Dwie rzeźby japońskich postaci siedzących na kamieniach w lesie
Turysta z plecakiem modlący się przed drewnianą świątynią z tradycyjną latarnią kamienną
Posąg siedzącego mnicha w japońskiej świątyni, otoczony tradycyjnymi dekoracjami

Wspinaczka na Yamaderę - 1015 schodów do duchowego oświecenia

Stąd na szczyt prowadziła ścieżka, usłana tysiącem kamiennych schodów, otoczona przez piękne kamienne latarnie, które nadawały temu miejscu niewiarygodny, tajemniczy klimat. W tej niemalże niezakłóconej ciszy, jedynymi naszymi towarzyszami stały się szelest liści i śpiew ptaków, które zanurzyły nas w medytacyjnym nastroju. Wspinając się w górę, odkryliśmy chatkę Ubado. To mistyczne miejsce, uznawane za „bramę do innego świata” jest domem dla Datsueba, staruszki i strażniczki mitycznej rzeki Sanzu. To tutaj pielgrzymi dawnych czasów oczyszczali się w wodach skalnych źródeł, wierząc, że gdy wejdą po schodach do raju, odrodzą się jako szlachetni i czyści ludzie. Góra, pokryta gęstym cedrowym lasem, skrywa w swojej zieleni posągi i tablice wykute w skalnym masywie. Jedną z takich naturalnych rzeźb jest monumentalny kamień Mida Hora, którego kształt przypomina Buddę Amidę, uosobienie współczucia i mądrości. Kto spostrzeże odbicie Buddy w pięciometrowym skalnym kolosie, ten ma szansę na błogosławieństwo i szczęście.

Kamienne schody prowadzące przez zalesiony teren, otoczone latarniami i rzeźbami
Kamienne latarnie wsrod zalesionych wzgorz
Rząd kamiennych stup w zalesionym terenie, otoczony roślinnością i kamienną latarnią
Tradycyjna japońska świątynia umiejscowiona na zboczu klifu, otoczona jesienną roślinnością
Mała drewniana kapliczka pokryta roślinnością, umiejscowiona w lesie
Kamienne tablice wyryte w skale, otoczone drewnianymi płytami w świątyni na klifie

Wkrótce dotarliśmy do majestatycznych drewnianych bram – Niyomon, które witały nas swoją bogatą ornamentyką i inskrypcjami w tradycyjnych japońskich znakach. Przekraczając ich próg, zanurzyliśmy się w magicznym świecie świątyń, gdzie czas zdawał się zatrzymać, a codzienność oddalać w niepamięć — jakby góra oddzielała pielgrzymów od codziennego życia. Dawniej istniało tu dwanaście podświątyń, dziś pozostały tylko cztery, lecz każda nosi ślad dawnych praktyk.

Najbardziej znany obiekt tego kompleksu to hala Kaisandō, poświęcona założycielowi świątyni, mnichowi Enninowi. Tuż nad przepaścią zawieszono Nokyōdō — architektoniczną perłę kompleksu i jeden z jego najstarszych budynków. To właśnie tam przechowywane są ważne teksty religijne i sutry. Bezpośrednio poniżej znajduje się jaskinia dla zmarłych, gdzie według tradycji spoczywają szczątki Ennina.

Z hali Godaidō rozpościerał się zapierający dech w piersiach widok na okolicę — Japonia w całej swojej naturalnej i dzikiej piękności.

Ścieżka prowadziła nas coraz wyżej, aż dotarliśmy do hali Daibutsuden, serca kompleksu, gdzie odbywają się główne ceremonie religijne. W jej wnętrzu ujrzeliśmy posąg Buddy Amidy.

Wrota Niyomon w Yamadera
Drewniana kapliczka wbudowana w klif, otoczona bujną roślinnością
Panoramiczny widok na dolinę otoczoną górami z widokiem na miejscowość u podnóża Yamadera
Świątynia na szczycie klifu w Yamadera, z panoramicznym widokiem na dolinę i góry
Tradycyjne japońskie lampiony zawieszone pod okapem świątyni w Yamadera, z widokiem na zalesione góry w tle
Turysta z plecakiem przed tradycyjnym japońskim budynkiem w świątyni Yamadera, otoczonym roślinami w donicach i czerwonymi flagami z japońskimi napisami
Główne schody prowadzące do świątyni Yamadera, z widocznym budynkiem świątynnym w tle, otoczonym zielonymi drzewami
Wejście do świątyni Yamadera z drewnianymi, bogato zdobionymi detalami architektonicznymi

Refleksje z Yamadera - Harmonia natury i duchowości

Nic nas nie goniło, więc po zejściu na dół nie opuściliśmy świątyni od razu. Zostaliśmy jeszcze chwilę, by w pełni wchłonąć spokój i piękno otaczającej nas przyrody.

Siedząc w ciszy, uświadomiliśmy sobie, że Yamadera nie została wzniesiona obok natury, lecz w niej. Świątynie nie dominują nad krajobrazem; wyglądają raczej tak, jakby to las, skały i góry łaskawie zgodziły się je przyjąć.

Podobny charakter odnaleźliśmy wcześniej w Hiraizumi, szczególnie w Chūson-ji. Tam także świątynie wyrastały jak naturalne przedłużenie otaczającego je krajobrazu, a nie odwrotnie. Oba miejsca łączy ta sama tradycja — szkoła Tendai — i choć ich historie są różne, duch pozostaje podobny: kontemplacja, cisza i bliskość z naturą.

Mały kamienny pomnik na wysepce w stawie z pływającymi czerwonymi rybkami w świątyni Yamadera
Jizo
Stoisko z lokalnymi przysmakami przed sklepem w Yamadera, Japonia. Na stoisku znajdują się kosze i pojemniki z jedzeniem oraz garnki z gotującymi się potrawami.
wa japońskie bułeczki manju na drewnianej desce, jedna z białym ciastem, druga z ciemnym, w Yamadera, Japonia.