24. Park Ueno i jego tajemnice: Śladami zapomnianego kompleksu świątynnego Kanei-ji
Zaledwie krok za murami Parku Ueno kryje się niewielka, lecz znacząca świątynia Kan’ei-ji. Dla nas, to miejsce okazało się kluczem do odkrycia głębszego znaczenia wszystkiego, co już mieliśmy okazję zobaczyć w parku. Stanowi ona symboliczną bramę do przeszłości, prowadzącą do jednego z najważniejszych i najbogatszych kompleksów świątynnych epoki Edo.
Założona przez mnicha Tenkaia, Kan’ei-ji nie tylko chroniła Edo przed złymi duchami i promowała buddyzm, ale także stanowiła ważny element w strategii wzmocnienia wpływów dynastii Tokugawa. Historycznie, ta świątynia zajmowała znaczną część północnej części miasta, będąc duchowym centrum i odbiciem potęgi oraz prestiżu okresu Edo. Liczący ponad 30 budynków kompleks był znacznie większy niż dzisiejszy park. Niestety, większość oryginalnych budynków tego kompleksu nie przetrwała próby czasu, ulegając zniszczeniu w różnych okresach historii. Główna sala świątyni, którą podziwialiśmy, została przeniesiona z Kita-in w Kawagoe na miejsce dawnej świątyni Kan’ei-ji. Jednakże prawdziwymi perłami dawnej świetności kompleksu są opisana juz wczesniej świątynia Tōshō-gū z imponującą bramą Karamon oraz majestatyczna pięciopiętrowa pagoda – obie stoją nienaruszone od upadku siogunatu Tokugawa.
Do historycznego kompleksu Kan’ei-ji należały również Świątynia Kiyomizu Kannon i staw Shinobazu z Bentendō. Ale to nie wszystko, spacerując po Parku Ueno, można natknąć się także na inne liczne posągi i latarnie, będące żywym świadectwem złotych lat Kaneiji.
Wielkość i znaczenie kompleksu świątynnego Kan’ei-ji podkreśla fakt, że szogunat Tokugawa posunął się do skonfiskowania ziem należących do trzech panów feudalnych, aby przeznaczyć je pod budowę tego imponującego kompleksu. Wybór buddyzmu przez ród Tokugawa miał strategiczne znaczenie. Zorganizowany charakter buddyzmu umożliwiał łatwiejszą kontrolę nad społeczeństwem oraz przeciwdziałanie rozprzestrzenianiu się chrześcijaństwa, które było postrzegane jako zagrożenie. Shintoizm, choć równie ważny w kulturze japońskiej, nie oferował tej samej struktury społecznej i politycznej. Wysoki status Kan’ei-ji manifestował się również w wyborze głównych opatów, często rekrutowanych spośród dzieci cesarza. Ponadto pochówek sześciu z piętnastu szogunów Tokugawa w obrębie tego kompleksu świątynnego dodatkowo świadczy o jego ważnej roli w historii i kulturze Japonii.
Informacje praktyczne o świątyni Kaneiji